نقاط ضعف شما چیست؟ این سوالی است که ما به ندرت به آن فکر می‌کنیم و پرسیده شدن آن در جلسه مصاحبه شغلی می‌تواند باعث ایجاد استرس شود. اگر تابحال تجربه حضور در مصاحبه‌های شغلی را داشته‌اید، حتما با این سوال مواجه شدید، با این وجود، چه چیزی باعث می‌شود که پاسخ دادن به این سوال تا این اندازه دشوار باشد؟ احتمالا شما از نقاط ضعف خود آگاه نیستید و یا با وجود آگاهی از نقاط ضعف خود، بیان کردن آن‌ها برایتان مشکل است. در این صورت چطور باید به سوال درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی پاسخ بدهیم؟
در این مقاله به بررسی دلایل روانشناسی و نحوه پاسخ دادن به سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» در جلسه مصاحبه استخدامی می‌پردازیم. پس تا انتها با این مقاله همراه باشید.
اهداف کارفرما از پرسیدن سوال «نقطه ضعف شما چیست؟»
هر تجربه کاری و تعامل با افراد در محیط‌های مختلف، به شما کمک می‌کند تا شخصیت خود را بهتر شناخته، مهارت‌های خود را توسعه داده و درک بهتری از نقاط قوت و ضعف خود پیدا کنید. مصاحبه کننده می‌خواهد بداند که شما تا چه اندازه از تجاربی که داشته‌اید در جهت شناخت بهتر خودتان استفاده کرده و به درک بهتری از ویژگی‌های شخصیتی خود رسیده‌اید. اصلی‌ترین دلایل پرسیدن سوال درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی عبارتند از:
مطالب مرتبط: نکات مهمی که باید قبل از شرکت در جلسه مصاحبه کاری بدانید
بررسی میزان خودآگاهی کارجو
کارفرما می‌خواهند بداند که آیا شما خودآگاه هستید و می‌توانید نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و در مورد آن‌ها صادق باشید یا خیر. هیچ کارفرمایی از شما انتظار شنیدن «من در همه چیز عالی هستم. هیچ نقطه ضعفی ندارم.» را ندارد؛ چون هیچ کس بی‌نقص نیست. همه ما نقاط قوت و نقاط ضعفی داریم که لازم است آن‌ها بشناسیم. بنابراین بخشی از دلیل پرسیدن سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» بررسی میزان خودآگاهی و درک شخصیتی شماست.
شناخت نقاط ضعف اثرگذار بر عملکرد شغلی
اگر نقطه ضعفی دارید که می‌تواند به عملکرد شما در موقعیت شغلی مورد نظر ضربه بزند، مصاحبه کننده باید در فرآیند استخدام از آن آگاه شود. به همین دلیل است که هنگام پاسخ دادن به این سؤال در جلسه مصاحبه، همیشه باید موقعیت شغلی و نیازهای آن را در نظر داشته باشید.
اگر در آگهی شغلی منتشر شده در سایت استخدامی، داشتن توانایی و مهارت خود مدیریتی، مدیریت زمان و غیره حائز اهمیت عنوان شده است، آخرین چیزی که باید بگویید این است که در مهارت‌های مدیریتی و زمانبندی برای انجام کارهایتان ضعف دارید. البته این موضوع به این معنی نیست که باید دروغ بگویید، بلکه لازم است با شناخت مهارت‌های مورد نیاز موقعیت‌های شغلی مورد نظرتان، برای بهبود آن‌ها تلاش کنید.
بیشتر بخوانید: رایج‌ترین سوالات مصاحبه کاری
بررسی عملکرد کارجو در مواجهه با شرایط دشوار
در نهایت، مصاحبه‌کنندگان می‌دانند که پاسخ دادن به سؤالی درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی آسان نیست، بنابراین این سؤال را می‌پرسند تا نحوه عملکرد شما را تحت فشار بررسی کنند. خوشبختانه، اگر برای پاسخ به این سوال آمادگی کافی داشته باشید، می‌توانید بدون استرس و یا احساس فشار، به این سوال پاسخ بدهید.
راه‌های شناسایی نقاط ضعف واقعی خود
برای شناسایی و انتخاب یک نقطه ضعف واقعی و مطرح کردن آن در مصاحبه شغلی، می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید:
به بازخوردهای دیگران توجه کنید
اگر کسی از همکاران، رؤسا، دوستان یا اعضای خانواده شما در مورد نقاط ضعف شما نظر داده است، آن را به عنوان نقطه شروعی برای درک بهتر خود در نظر بگیرید. البته، همه بازخوردها را به عنوان حقیقت غیر قابل انکار قبول نکنید، بلکه آن‌ها را با تجربه و دیدگاه خود نیز بررسی کرده و در صورتی که واقع بینانه و درست بودند به آن‌ها فکر کنید.
خودتان را ارزیابی کنید
به فعالیت‌های خود در کار یا زندگی نگاه کنید و ببینید کدام مهارت‌ها، عادت‌ها یا ویژگی‌های شخصیتی شما را محدود می‌کنند یا باعث مشکل می‌شوند. به سوالات زیر پاسخ دهید:
- در انجام کدام فعالیت‌ها چالش دارید یا احساس ناراحتی می‌کنید؟
- برای انجام کدام فعالیت‌ها به کمک دیگران نیاز دارید؟
- هنگام انجام کدام فعالیت‌ها از عملکرد خود راضی نیستید؟
- بیشتر در کدام فعالیت‌ها بازخورد منفی دریافت کرده‌اید؟
- در چه فعالیت‌ها یا شرایطی از روبرویی با تغییرات یا چالش‌های جدید ترس دارید؟
بین نقطه ضعف و عدم توانایی تمایز قائل شوید
نقطه ضعف خود را با عدم توانایی اشتباه نگیرید. عدم توانایی به معنای فقدان مهارتی است که برای انجام کار لازم است، مثلاً دانش، تجربه یا صلاحیت لازم برای انجام یک حرفه جدید را ندارید. اما نقطه ضعف به معنای چیزی است که مانع انجام کار شما می‌شود، مثلاً عادت، رفتار یا ویژگی خاصی دارید که مانع از انجام بهتر یک سری کارها می‌شود. برای مثال، اگر برای شغلی که درخواست داده‌اید، تسلط به زبان انگلیسی ضروری باشد، اما شما این زبان را بلد نباشید، این یک عدم توانایی است، نه یک نقطه ضعف.
5 راه برای پاسخ دادن به سوال درباره نقاط ضعف
1. نقطه ضعفی را انتخاب کنید که مانع موفقیت شما در موقعیت شغلی نباشد
وقتی مصاحبه کننده درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی از شما می‌پرسد، در واقع می‌خواهد بداند آیا به اندازه کافی خودآگاهی دارید یا خیر. باید از این سوال برای نشان دادن اینکه چگونه از نقطه ضعف خود به عنوان انگیزه‌ای برای پیشرفت و رسیدن به عملکرد بهتر در کار بهره برده‌اید، استفاده کنید. همه افراد نقاط ضعف خاص خود را دارند و مصاحبه کننده از شما انتظار ندارد که کامل و بی‌نقص باشید.
به طور مثال، اگر برای یک موقعیت تولید محتوا رزومه ارسال کرده و مهارت‌های ریاضی ضعیفی دارید، می‌توانید بگویید: «من در کار با اعداد و ارقام زیاد خوب نیستم و تجربه زیادی در تجزیه و تحلیل داده‌ها ندارم. با وجود این که ریاضیات مستقیماً با نقش من به عنوان یک نویسنده مرتبط نیست، معتقدم برای داشتن یک درک ابتدایی از Google Analytics، لازم است درک بهتری از ریاضیات و کار با اعداد و ارقام داشته باشم. به همین خاطر، برای برطرف کردن این مشکل، دوره‌های آنلاین تحلیل داده را گذرانده‌ام.»
پاسخی مانند این به مدیر استخدام نشان می‌دهد که شما نقاط ضعف و نیازمند بهبود خود را می‌شناسید و می‌توانید بدون اینکه به شما گفته شود روی آن‌ها کار کنید.
2. صادق باشید و یک نقطه ضعف واقعی را بیان کنید
هنگامی که در مورد نقاط ضعف در مصاحبه شغلی خود صحبت می‌کنید، بیان «کمال‌گرایی» به عنوان یک نقطه ضعف گزینه خوبی نیست؛ زیرا کمال‌گرایی عملا یک نقطه ضعف واقعی محسوب نمی‌شود. کمال‌گرایی یک الگوی مبتنی بر ترس است که منجر به پاداش‌های کوتاه مدت مانند انجام زودهنگام کار و فراتر از انتظارات می‌شود. با این حال، در دراز مدت، تلاش برای رسیدن به کمال در کار، منجر به فرسودگی شغلی، انجام کار با کیفیت پایین و نرسیدن به ضرب‌الاجل‌ها می‌شود. فرسودگی شغلی یکی از بزرگترین عوامل کاهش بهره‌وری، جابجایی و مشارکت کم کارمندان است که همگی باعث هدررفت هزینه، زمان و منابع شرکت می‌شوند. در عوض، یک نقطه ضعف واقعی را انتخاب کنید. به طور مثال، کمال‌گرایی می‌تواند ناشی از عدم توانایی پذیرش اشتباه و شکست باشد. شاید شما به اینکه می‌توانید به عنوان یک عضو تیم اشتباه کنید، اعتقادی ندارید، بنابراین تلاش می‌کنید تا همه چیز را عالی انجام دهید. این مورد یک نقطه ضعف واقعی است که قطعا می‌توانید بر آن غلبه کنید.
3. به نقاط ضعف زندگی شخصی خود فکر کنید
اگر در جلسه مصاحبه دیدگاه انسانی‌تری داشته و صرفا روی مسائل مربوط به کار تمرکز نکنید، تاثیر بیشتری بر کارفرما یا مصاحبه کننده خواهید داشت. به عنوان مثال، اگر شما فردی درونگرا هستید و متوجه شده‌اید که ترجیح شما برای تنها بودن و آرامش داشتن، مانع از ریسک کردن شما در کارها و زندگی شخصی می‌شود، آن را بیان کنید. هنگامی که خودآگاهی‌تان را به این طریق نشان می‌دهید، به کارفرما این پیام را منتقل می‌کنید که درک خوبی از خودسازی و تاثیر آن بر بهبود عملکرد در زندگی شخصی و شغلی خود دارید.
4. از تاثیر دیگران بر بهبود نقاط ضعف خود بگویید
به طور کلی، رشد بخشی از زندگی است. به افرادی که تحسین‌شان کرده و یا الگوی شما هستند فکر کنید. چه ویژگی‌هایی داشته‌اند که توانستند در حوزه مورد نظر شما جزو موفق‌ترین‌ها باشند؟
اغلب اوقات، برای غلبه بر یک نقطه ضعف، باید به افراد دیگر نگاه کرده و از آن‌ها کمک بخواهید. کمک گرفتن نشان دهنده خودآگاهی و تدبیر شما است. استفاده از آگاهی و دانش افراد دیگر، نشان می‌دهد که می‌توانید مشکلات را زمانی که هنوز پاسخ و راه‌حل آن‌ها برایتان روشن نیست، رفع کنید. این یک ویژگی شخصیتی است که شما را از سایر کارجویان متمایز می‌کند.
به طور خلاصه، می‌توانید از زمانی که از شخصی حرفه‌ای برای کمک به بهبود نقطه ضعف خود کمک خواستید، مثال بزنید. این موضوع همچنین نشان دهنده توانایی کار تیمی شما است.
5. خود را دست کم نگیرید
مهم‌ترین موضوع در زمان صحبت درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی این است که اعتماد به نفس داشته باشید. اگر نقطه ضعفی را در خود شناسایی کرده و در مورد آن مطمئن هستید، آن را با اطمینان و بدون احساس خجالت مطرح کنید. تا زمانی که برای بهتر شدن خود تلاش می‌کنید، نیازی نیست درباره نقاط ضعف خود احساس خجالت داشته باشید.
نکاتی برای صحبت در مورد نقاط ضعف در مصاحبه‌های شغلی
بعد از بررسی مؤثرترین روش‌ها برای پاسخ به سوال «نقطه ضعف شما چیست؟»، نوبت به بخش سخت‌تر آن می‌رسد: ارائه پاسخ به مصاحبه‌گر. برای ارائه یک پاسخ مناسب به مصاحبه کننده، نکات زیر می‌توانند کمک کننده باشند:
پاسخ خود را از قبل تمرین کنید
هیچ چیز بدتر از این نیست که در زمان پاسخ به این سوال در مصاحبه، دست و پای خود را گم کنید. همه ما ممکن است تحت استرس و فشار نتوانیم عملکرد خوبی داشته باشیم، اما تمرین کردن به شما کمک می‌کند تا تسلط بیشتری بر احساسات و افکار خود در جلسه مصاحبه و گزینش داشته باشید. لیست نقاط قوت و ضعف خود را بنویسید و حتماً آن را چندین بار با صدای بلند برای خود بخوانید و یا از یک دوست یا اعضای خانواده بخواهید که به عنوان مصاحبه کننده با شما تمرین کنند.
خودتان باشید
بیش از حد روی جوابتان فکر نکنید و استرس نداشته باشید. مهم است که با حفظ آداب لازم برای مصاحبه شغلی، طوری که همیشه هستید رفتار کنید. آیا شما فردی شوخ طبع هستید یا کاملا جدی؟ شما می‌توانید با در نظر داشتن شرایط و فرهنگ محیط کاری که برای آن از طریق سایت کاریابی آنلاین رزومه ارسال کردید، در پاسخ به سوالات، شخصیت واقعی خود را نشان دهید. هرچه بیشتر نقش بازی کنید، حس معذب بودن را به مصاحبه کننده انتقال داده و سخت‌تر می‌توانید با او ارتباط مناسب را برقرار کنید.
با مصاحبه کننده تماس چشمی برقرار کنید
هنگام صحبت درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی، سعی کنید با مصاحبه‌گر تماس چشمی برقرار کرده و با اعتماد به نفس خود را ابراز کنید. لازم است به مصاحبه کننده نشان بدهید که از ضعف‌های خود آگاهید و برای بهبود آن‌ها تلاش می‌کنید و این موضوع باعث خجالت یا احساس ناتوانی در شما نمی‌شود. همه ما نقاط ضعفی داریم که باید روی آن‌ها کار کنیم و شما در این مورد تنها نیستید. می‌توانید با اشاره به اینکه چگونه روی نقطه ضعف خود کار کرده‌اید، با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کنید.
یک پاسخ مختصر و دقیق ارائه بدهید
هرچند سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که در جلسه مصاحبه شغلی مطرح می‌شود، اما لازم نیست بیش از حد برای پاسخ دادن به آن وقت بگذارید. سعی کنید پاسخ خود را کوتاه (بین 30 ثانیه تا یک دقیقه) نگه دارید. در واقع خیلی کوتاه باید به نقطه ضعف خود اشاره نموده و بقیه پاسختان به روش‌ها و استراتژی‌هایی که برای غلبه بر آن استفاده کرده یا می‌کنید اختصاص داده شود. حتی اگر می‌خواهید مثالی از یک تجربه بزنید، نیازی نیست بیش از حد توضیح دهید. گام‌هایی که برای بهبود خود برداشته‌اید را تا حد امکان به زبان ساده و واضح بیان کنید.
هدف مصاحبه کننده را درک کنید
هدف مصاحبه کننده از مطرح کردن سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» این نیست که شما را بترساند، یا مچ‌تان را بگیرد! آن‌ها همچنین به دنبال رد صلاحیت بر اساس پاسخ شما نیستند. این سوال در واقع با دلایل روانشناختی و برای شناخت ویژگی‌های شخصیتی و میزان خودآگاهی شما مطرح می‌شود. مصاحبه کننده می‌خواهد بداند که آیا شما خودآگاهی کافی برای شناسایی و رفع نقاط ضعف خود را دارید یا خیر. آیا هنگام صحبت در مورد نقاط ضعف خود متواضع هستید؟ آیا توانایی پذیرش بازخورد را دارید؟ و… .
مطالب مرتبط: همه چیز درباره استخدام
جمع‌بندی
یکی از سوالات چالش‌برانگیز و تعیین کننده در فرآیند کاریابی و مصاحبه‌های شغلی، سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» است. بسیاری از کارجویان در مواجهه با این سوال آشفته شده و با سردرگمی به آن پاسخ می‌دهند. ممکن است داشتن هرگونه نقطه ضعفی را انکار کرده و یا موردی را مطرح کنند که داشتن ضعف در آن مستقیما عملکرد کاری آن‌ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین، کسب آمادگی برای پاسخ به سوال درباره نقاط ضعف در مصاحبه شغلی، بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل، در این مقاله به بررسی اهداف کارفرما از پرسیدن سوال «نقطه ضعف شما چیست؟» و ارائه راهکارها و نکاتی برای پاسخ به این سوال پرداختیم.