شغل کمک پرستاری یکی از مشاغل مهم در حوزه سلامت است. کمک پرستاران در مراکز درمانی و بهداشتی زیر نظر پرستاران و سایر متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، به بیماران و افراد مددجو کمک می‌کنند. به دلیل وجود فرصت‌های استخدامی فراوان، این حرفه موردتوجه تعداد زیادی از کارجویان خانم و آقا قرار دارد. در این مقاله، به ترسیم مسیری که باید برای تبدیل‌شدن به یک کمک پرستار طی نمایید، می‌پردازیم.
معرفی شغل کمک پرستاری
شغل کمک پرستاری یک شغل مهم و ارزشمند درزمینه مراقبت‌های بهداشتی است. یک کمک پرستار عضوی از کادر پرستاری است که به‌صورت شیفتی در بیمارستان‌ها و سایر مراکز درمانی و مراقبتی، فعالیت دارد. کمک پرستاران به بیماران و افراد نیازمند مراقبت، خدمات مراقبتی و بهداشتی را ارائه می‌دهند.
این خدمات شامل کارهایی مانند کمک به بیماران در انجام امور شخصی، نظافت و مراقبت از بیماران، کمک به پرستاران در انجام کارهای درمانی و پرستاری و ارائه آموزش‌های مرتبط با سلامت به بیماران و خانواده‌های آن‌ها است.
حرفه کمک پرستاری یا کمک بهیاری می‌تواند شغلی بسیار جذاب برای کارجویان باشد. از مزایای این حرفه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم نیاز به اخذ مدارک تحصیلی دانشگاهی در شغل کمک پرستاری
- تقاضای فراوان برای جذب و استخدام کمک پرستار و کمک بهیار
- امکان خدمت‌رسانی در مراکز درمانی
- و امکان پیشرفت شغلی
افراد علاقه‌مند به ادامه تحصیل کمک پرستاری، می‌توانند با ادامه تحصیل در رشته پرستاری، در موقعیت‌های شغلی پرستار مشغول به کارشده و میزان حقوق و دستمزد بیشتری داشته باشند.
فرق کمک پرستار و بهیار
کمک پرستار یا کمک بهیار فردی است که خدمات آن در مراکز درمانی شامل کارهای غیرتخصصی است. یک کمک پرستار زیر نظر پرستاران و بهیاران، وظایف و مسئولیت‌های خود را انجام می‌دهد. همچنین حقوق کمک پرستار معمولاً کمتر از حقوق پرستاران در یک مرکز درمانی است. با توجه به این توضیحات می‌توان گفت که شغل بهیار در چارت سازمانی مراکز درمانی، بالاتر از شغل کمک پرستاری قرار دارد.
به‌علاوه، بهیاران می‌توانند در انجام برخی از وظایف تخصصی حوزه پرستاری مشارکت کنند. در برخی از کشورها، دوره‌های بهیاری به شکل رسمی در مراکز دانشگاهی ارائه می‌شود. به شکلی که افراد بعد از اخذ مدرک دیپلم و پیش از ورود به بازار کار شغل بهیاری، به مدت 2 سال در مؤسسات آموزش عالی و مراکز دانشگاهی به تحصیل در رشته بهیاری می‌پردازند.
این افراد می‌توانند بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، تأییدیه صلاحیت حرفه‌ای خود را دریافت کرده و مشغول به کار شوند. در ایران، امکان ورود به بازار کار شغل بهیاری با اخذ مدرک دیپلم و گذراندن دوره بهیاری وجود دارد. همچنین به‌عنوان یک بهیار در ایران، معمولاً وظایف خود را زیر نظر یک پرستار انجام خواهید داد.
بااین‌حال در ایران، واژه بهیار برای کمک پرستار هم استفاده می‌شود. به‌عنوان‌مثال سازمان جهاد دانشگاهی دوره کمک پرستاری خود را با عنوان دوره بهیاری یک‌ساله معرفی می‌کند. به نظر می‌رسد شرح دقیق وظایف شغلی و تخصیص چارت سازمانی مناسب به هر شغل، می‌تواند به سامان‌دهی شغلی کمک پرستاران و بهیاران در ایران کمک نماید.
مطالب مرتبط: همه چیز درباره استخدام پرستار
وظایف کمک پرستاران
کمک پرستاران زیر نظر پرستاران، از بیماران در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها و سایر مراکز درمانی مراقبت می‌کنند. برخی از وظایف کمک پرستاران عبارت‌اند از:
- کمک به بیماران در انجام امور شخصی مانند حمام کردن، لباس پوشیدن و غذا خوردن
- نظافت و مراقبت از بیماران
- کمک به پرستاران در انجام کارهای پرستاری
- ارائه آموزش‌های بهداشتی به بیماران و خانواده‌های آن‌ها
- مراقبت از بیماران ازنظر جسمی و روحی
- مشارکت در انجام آزمایش‌های پزشکی
- ثبت اطلاعات بیماران
- کمک به جابجایی و حمل‌ونقل بیمار
- آماده کردن تخت بیمار و برانکارد
- استریل کردن وسایل موردنیاز پزشکان و پرستاران
- گرفتن علائم حیاتی بیمار
- انجام اقدامات با رعایت قوانین و سلسله‌مراتب شغلی
- گزارش مشاهدات از بیمار به پرستار مسئول
- پوشیدن لباس کمک پرستاری شامل گان، دستکش و ماسک
شرایط استخدام کمک پرستار
برای فعالیت در حرفه کمک پرستاری، باید مدرک کمک پرستاری از مراکز آموزشی معتبر داشته باشید. دوره‌های کمک پرستاری معمولاً یک‌ساله هستند و در مراکز مختلفی مانند جهاد دانشگاهی، انجمن پرستاری ایران و سایر مراکز آموزشی خصوصی در کشور برگزار می‌شوند.
در این دوره‌ها مباحث مختلفی مانند بهداشت عمومی، آناتومی و فیزیولوژی، داروشناسی، روانشناسی و مراقبت‌های پرستاری تدریس می‌شوند. علاوه بر مدرک تحصیلی، برای موفقیت در شغل کمک پرستاری، باید مهارت‌های عمومی و تخصصی مرتبط را داشته باشید. از مهارت‌های تخصصی و شرایط استخدام کمک پرستار در بیمارستان دولتی و خصوصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توانایی حمام بیمار در تخت
- مهارت در ماساژ پوست بیمار
- توانایی پذیرش و ترخیص بیمار
- توانایی دادن کمپرس سرد و گرم
- آشنایی با نحوه گرفتن ادرار، مدفوع و خلط
- توانایی دادن لگن و لوله ادراری
- توانایی مراقبت از سر آلوده
همچنین در ادامه، به برخی از مهارت‌های نرم برای فعالیت در فرصت‌های شغلی کمک پرستاری اشاره خواهیم کرد.
مهارت‌های ارتباطی
کمک پرستاران باید بتوانند با بیماران، خانواده‌های آن‌ها و سایر اعضای تیم مراقبت‌های بهداشتی به‌طور موثر ارتباط برقرار کنند.
مهارت‌های سازمان‌دهی
کمک پرستاران باید بتوانند کارهای خود را به‌طور منظم و سازمان‌دهی شده انجام دهند.
مهارت کار تیمی
کمک پرستاران باید بتوانند به‌طور موثر در یک تیم درمانی کار کنند. همکاری با پرستاران، بهیاران و پزشکان، جزئی جدایی‌ناپذیر از فرصت شغلی کمک پرستاری است.
قدرت حل مسئله
کمک پرستاران باید بتوانند در شرایط اضطراری، به‌سرعت و به‌درستی تصمیم بگیرند. قدرت حل مسئله در شغل کمک پرستاری به‌طور مستقیم با آرامش و زندگی بیماران در محیط‌های درمانی در ارتباط است.
مهارت مدیریت استرس
حرفه کمک پرستاری می‌تواند استرس‌زا باشد. کمک پرستاران باید استرس خود را مدیریت کنند تا بتوانند به‌طور موثر وظایف خود را انجام دهند.
مسیر شغلی کمک پرستار
اگر به حرفه کمک پرستاری علاقه دارید، باید مراحلی را که در ادامه آورده شده است، طی کنید:
1. مدرک دیپلم خود را دریافت کنید
اولین شرط لازم برای تبدیل‌شدن به کمک پرستار، داشتن مدرک دیپلم است. خوشبختانه برای ورود به بازار کار شغل کمک پرستاری یا کمک بهیاری، نیازی به گذراندن دوره‌های تحصیلی دانشگاهی ندارید. هرچند داشتن مدارک دانشگاهی در رشته‌های مرتبط با پرستاری، می‌تواند یک مزیت بسیار ویژه برای کاریابی در این حرفه محسوب شود.
بااین‌حال شما می‌توانید با اخذ مدرک دیپلم در رشته‌های مختلف، خود را برای ورود به حرفه کمک پرستاری یا بهیاری آماده کنید؛ اما برای کسب نتایج بهتر در هنگام کاریابی، بهتر است مدرک دیپلم در رشته علوم تجربی داشته باشید.
2. در دوره کمک پرستاری شرکت کنید
پس از دریافت مدرک دیپلم، باید در دوره کمک پرستاری شرکت کنید. این دوره‌ها معمولاً در حدود 1 سال هستند و شامل دروس تئوری و عملی می‌شوند. دروس تئوری شامل مباحثی مانند آناتومی، فیزیولوژی، روانشناسی، داروشناسی و بهداشت عمومی است.
در دروس عملی، دانشجویان با مهارت‌های لازم برای کمک به بیماران مانند نحوه اندازه‌گیری علائم حیاتی، شیوه کمک به تغذیه بیماران و اصول تعویض پانسمان آشنا می‌شوند. در ادامه این مقاله، به معرفی برخی از دوره‌های آموزش کمک پرستاری جهت ورود به بازار کار خواهیم پرداخت.
3. در آزمون کمک پرستاری شرکت کنید
پس از اتمام دوره کمک پرستاری، باید در آزمون کمک پرستاری که به‌وسیله موسسه آموزشی موردنظر برگزار می‌شود، شرکت کنید. قبولی در این آزمون، مسیر ورود حرفه‌ای شما را به شغل کمک پرستاری هموار می‌کند.
4. در مراکز درمانی کارآموزی کنید
پس از قبولی در آزمون کمک پرستاری، باید در مراکز درمانی کارآموزی کنید. این کارآموزی معمولاً کوتاه‌مدت است و در کسب تجربه کاری، به کمک پرستاران کمک می‌کند.
5. در موقعیت‌های شغلی کمک پرستاری استخدام شوید
پس از اتمام کارآموزی، می‌توانید در موقعیت‌های استخدامی کمک پرستار کار کنید. برای دریافت جدیدترین آگهی‌های استخدامی در شغل کمک پرستاری و کمک بهیاری، روزانه از موتور جستجوی کاربرد استفاده کنید.
6. دانش خود را به‌روز نگه‌دارید
کمک پرستاری همچون سایر مشاغل حوزه بهداشت و درمان، نیازمند به‌روزرسانی مهارت‌ها و تخصص است. با شرکت در همایش‌ها، شرکت در دوره‌های آموزشی پیشرفته و مطالعه کتاب‌ها و مقالات مرتبط، می‌توانید دانش و اطلاعات خود را در این حوزه به‌روزرسانی کنید.
برای مشاهده آگهی‌های استخدام پرستار کلیک کنید.
دوره‌های کمک پرستاری در ایران
اگر تمایل دارید شغل کمک پرستاری را برای کسب درآمد انتخاب کنید، باید در دوره‌های آموزشی کمک پرستاری شرکت کنید. در این بخش از مقاله به معرفی برخی از دوره‌های کمک پرستاری خواهیم پرداخت.
دوره انجمن پرستاری ایران
یکی از برگزارکنندگان دوره کمک پرستاری، مرکز آموزش انجمن پرستاری ایران است. این دوره 1 ساله شامل 300 ساعت دروس نظری و 1080 ساعت کارورزی در بیمارستان است. افراد در سنین 18 تا 30 سال می‌توانند برای شرکت در این دوره کمک پرستاری اقدام کنند.
از دیگر شرایط ثبت‌نام در این دوره می‌توان به داشتن مدرک دیپلم با حداقل معدل 12 و پرداخت شهریه دوره اشاره کرد. در پایان دوره شرکت‌کنندگان می‌توانند مدرک کمک پرستاری خود را از انجمن پرستاری ایران دریافت نمایند.
از مباحث مورداشاره در این دوره می‌توان به آناتومی و فیزیوتراپی بدن، نحوه همراهی پزشک در معاینه و ویزیت، پذیرش و ترخیص بیماران، آشنایی با تصویربرداری و آزمایش‌ها، کمک‌های اولیه و آشنایی با تجهیزات پزشکی اشاره کرد.
دوره جهاد دانشگاهی برای شغل کمک پرستاری
سازمان جهاد دانشگاهی با اخذ مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اقدام به برگزاری دوره کمک پرستاری کرده است. شما در این دوره با فراگیری مباحث نظری، عملی و بالینی، می‌توانید مدرک کمک پرستاری را از سازمان جهاد دانشگاهی دریافت کنید.
دوره کمک پرستاری در جهاد دانشگاهی شامل 300 ساعت آموزش نظری و عملی است که در مدت 2.5 ماه به شرکت‌کنندگان در دوره ارائه می‌شود. همچنین در این دوره، ارائه 1080 ساعت آموزش کارورزی در مدت 9 ماه در محیط درمانی درنظرگرفته شده است.
آینده شغلی کمک پرستاران
کمک پرستاران در بیمارستان‌ها، کلینیک‌ها، مراکز توان‌بخشی، خانه‌های سالمندان و سایر مراکز درمانی و بهداشتی می‌توانند فعالیت داشته باشند. با توجه به افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به ارائه خدمات مراقبت‌های بهداشتی، پیش‌بینی می‌شود که آینده شغلی روشنی در انتظار کمک پرستاران و بهیاران باشد.
همچنین، با توجه به افزایش تعداد سالمندان در کشور، نیاز به جذب و استخدام کمک پرستاران برای مراقبت از سالمندان افزایش خواهد یافت.
حقوق کمک پرستار 1402
بر اساس آمارهای منتشرشده، متوسط حقوق بهیار و پرستار در شهر تهران در سال 1402، مبلغی در حدود 12 میلیون تومان در ماه است. درنتیجه به‌عنوان یک کمک پرستار بدون سابقه کار، حقوق و دستمزد شما احتمالاً مبلغی کمتر از این مقدار خواهد بود.
در سایر شهرهای بزرگ مانند اصفهان، شیراز و کرج، متوسط درآمد یک بهیار مبلغی به‌اندازه 11 میلیون تومان در ماه است. به شکلی که شاغلان دارای مدرک بهیاری در این مناطق از کشور، عموماً حداقل درآمدی بیش از 6.6 میلیون تومان در ماه دارند. همچنین در شهرهای کوچک، میانگین درآمد بهیاران در سال 1402، مبلغی در حدود 10.8 میلیون تومان در ماه است.
مطلب مرتبط: درآمد شغل کمک پرستاری چقدر است؟
فرصت‌های مهاجرت در شغل کمک پرستاری
اگر به دنبال مهاجرت به خارج از کشور با مدرک کمک پرستاری هستید، بهتر است به شرایط مهاجرتی در آلمان، سوئد و سایر کشورهای مهاجرپذیر توجه کنید. میزان تمکن مالی، شرایط سنی، تجربه کاری و تحصیلات، جزء مهم‌ترین شرایط برای مهاجرت به خارج از کشور هستند.
با دریافت مدرک بین‌المللی از آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای معتبر، می‌توانید شانس مهاجرتی خود را افزایش دهید. همچنین مشورت با یک وکیل رسمی مهاجرت به کشور موردنظر شما، می‌تواند به انتخاب یک مسیر مهاجرتی راحت، سریع و کم‌هزینه منجر شود.
از دیگر مواردی که باید در هنگام مهاجرت کاری موردتوجه بهیاران و کمک پرستاران قرار گیرد، میزان حقوق و دستمزد در کشور مقصد است. در آلمان، متوسط حقوق یک کمک پرستار در سال 2024 میلادی، مبلغی به‌اندازه 2,500 یورو در ماه یا 30 هزار یورو در سال است.
این در حالی است که در کانادا، متوسط حقوق یک کمک پرستار در سال 2024 میلادی، مبلغی به‌اندازه 43,875 دلار در سال است. با مقایسه هزینه‌های زندگی در کشور موردنظر و شرایط مهاجرتی خود، می‌توانید بهترین مقصد مهاجرتی را پیدا کنید.
جمع‌بندی
کمک پرستاری یک شغل پرمسئولیت و چالش‌برانگیز است. کمک پرستاران باید ازنظر جسمی و روانی سالم باشند و توانایی کار در شیفت‌های مختلف را داشته باشند. همچنین، کمک پرستاران باید از مهارت‌های ارتباطی و کار تیمی برخوردار باشند. اگر علاقه‌مند به کمک به دیگران و کار درزمینه مراقبت‌های بهداشتی هستید، شغل کمک پرستاری می‌تواند یک گزینه مناسب برای شما باشد.
منبع: انجمن پرستاری ایران