انتخاب مسیر شغلی، یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که هر فردی در طول زندگی خود می‌گیرد. یکی از موارد مهمی که باید در انتخاب رشته و شغل در نظر داشت، آینده هر حرفه است. از آنجایی که در بسیاری از حوزه‌ها، برای رسیدن به یک سطح تخصصی در بازار کار لازم است حداقل 5 سال زمان صرف کنید، دانستن وضعیت 10 سال آینده حوزه شغلی مورد نظرتان از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله به معرفی بهترین شغل های 10 سال آینده ایران و جهان و شغل های نوظهور و پرطرفدار دهه پیش رو می‌پردازیم.
نگاهی به داده‌های فعلی بازار کار
براساس آمار منتشر شده از سوی اداره آمار کار آمریکا (BLS) در سال 2020، پیش بینی شده که تا سال 2030 اشتغال کل این کشور در نتیجه افزایش 11 میلیون و 900 هزار فرصت شغلی، از 153 میلیون و 500 هزار نفر به 165 میلیون و 400 هزار نفر خواهد رسید. براساس این آمارها، پیش‌بینی می‌شود که اشتغال در حوزه سفر، هتل، رستوران و مشاغل مرتبط با توریسم، گردشگری و خدمات تفریحی، بیش از هر حوزه دیگری در 10 سال آینده با رشد روبرو شود.
براساس داده‌های مرکز آمار ایران در بهار سال 1402 نیز، سهم شاغلان 15 ساله و بيشتر بخش خدمات كل كشور 51.3 درصد بوده است. همچنین متوسط رشد سالانه جمعیت کشور طبق آمار این سازمان از سال 1335 تا 1395 رو به کاهش بوده و از 3.13 درصد به 1.24 رسیده است. این به معنی کاهش نیروی کار، حذف برخی مشاغل سنتی و افزایش شغل های نوظهور متناسب با نیازهای جمعیتی خواهد بود.
مشاغل پرطرفدار 10 سال آینده در دنیا
تغییر نحوه فعالیت و رواج بیشتر دورکاری و فریلنسینگ در سال‌های گذشته، باعث شکل‌گیری یک سری مشاغل جدید خصوصا شغل های نوظهور خانگی در ایران و جهان شده است. از طرف دیگر، توسعه هوش مصنوعی خصوصا در سال 2023 نیز تاثیر گسترده‌ای بر فضای کار داشته است و بدون شک تاثیر زیادی بر آینده شغلی اغلب حوزه‌ها و شکل‌گیری شغلهای جدید در سال‌های آتی خواهد داشت.
در ادامه به معرفی برخی از شغل های ناشناخته و یا کمتر شناخته شده اما پرطرفدار 10 سال آینده جهان می‌پردازیم.
لازم به ذکر است، نرخ رشد اعلام شده برای هر شغل، براساس داده‌های اداره آمار کار آمریکا (BLS) ارائه شده است.
مطالب مرتبط: راهنمای جامع پیدا کردن شغل و کاریابی
نصاب پنل‌های خورشیدی
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 51%
نصاب پنل خورشیدی، که به او نصاب سیستم‌های خورشیدی فتوولتاییک نیز گفته می‌شود، مسئولیت ساخت، نصب و نگهداری سیستم‌های پنل خورشیدی پشت بام و غیره را بر عهده دارد. این فرد باید مجوزهای مربوطه را دریافت کرده، قوانین و استانداردهای ساختمانی را در هنگام نصب رعایت کند و در عین حال نیازهای مشتریان خود را نیز در نظر بگیرد. نصب پنل‌های خورشیدی یکی از مشاغل مربوط به صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر است که چشم‌انداز شغلی بسیار خوبی در دهه پیش رو دارد.
مهندس ماشین لرنینگ
پیش‌بینی رشد شغلی در 5 سال آتی: 40%
حوزه یادگیری ماشین یا Machine Learning از شغل های نوظهور مرتبط با هوش مصنوعی است که آینده شغلی بسیار خوبی برای آن پیش‌بینی شده است. این حوزه شغلی تنها در 5 سال آینده، 40 درصد رشد خواهد داشت. یک مهندس ماشین لرنینگ اغلب به عنوان رابط با سایر اعضای تیم علم داده همکاری می‌کند و با دانشمندان داده که مدل‌هایی را برای ساختن سیستم‌های هوش مصنوعی توسعه می‌دهند، همکاری و تعامل دارد.
تحلیلگر امنیت اطلاعات
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 35%
یکی از شغل های نوظهور در اروپا، آمریکا و آسیا، شغل تحلیلگر امنیت اطلاعات است. تحلیلگر امنیت اطلاعات مسئول حفظ امنیت و ایمن نگه داشتن داده‌های کسب‌وکارها (در زمانی که اطلاعات حساس زیادی به صورت دیجیتالی به اشتراک گذاشته و ذخیره می‌شود) است. از آنجایی که امروزه درصد بسیار زیادی از کسب‌وکارهای فعال و پیشرو در دنیا در حوزه فناوری بوده و با داده‌های دیجیتالی بسیار زیادی سروکار دارند، تخصص تحلیلگر امنیت اطلاعات در 10 سال آتی بسیار بیشتر از امروز، پرطرفدار و پرتقاضا خواهد بود. در حال حاضر نیز پیدا کردن کار برای متخصصان این حوزه به دلیل کمتر بودن نیروی کار متخصص و عدم اشباع این حوزه، بسیار راحت است.
دستیار بهداشت در منزل
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 34%
دستیار بهداشت در منزل از پرتقاضاترین و پردرآمدترین شغل های آینده به شمار می‌آید. یک دستیار بهداشت در خانه مسئول ارائه کمک و رفع نیازهای مربوط به مراقبت و بهداشت شخصی افراد بیمار، سالخورده یا دارای معلولیت است. این فرد ممکن است به تجویز دارو و بررسی علایم حیاتی پرداخته و یا در سایر کارهای روزمره مانند حمام کردن، لباس پوشیدن یا مراجعه به پزشک به افراد بیمار و سالخورده کمک کند.
توسعه دهنده وب
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 30.3%
توسعه دهندگان وب به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- Front-End: توسعه دهندگان فرانت اند روی ظاهر سایت و هر چیزی که بازدیدکنندگان ممکن است ببینند یا با آن تعامل داشته باشند تمرکز دارند.
- Back-End: این دسته از توسعه دهندگان وب با فناوری پشت ظاهر سایت و نحوه عملکرد درست بخش‌های مختلف آن سروکار دارند.
- Full Stack: توسعه دهندگان فول استک هم بر ظاهر و هم بخش فنی وب سایت تمرکز دارند.
توسعه دهندگان وب نقش مهمی در توسعه کسب‌وکارهای آنلاین دارند و در آینده نیز این حوزه شغلی با رشد و تقاضای بسیار خوبی روبرو خواهد بود.
دیتا ساینتیست
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 25.8%
دیتا ساینس یکی دیگر از شغل های نوظهور است که در سال‌های گذشته رشد بسیار زیادی را تجربه کرده است. تخصص دانشمند داده یا Data Scientist یکی از پرطرفدارترین و پردرآمدترین مشاغل جهان در سال‌های آتی خواهد بود. دانشمندان داده در جمع‌آوری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل داده‌های کسب‌وکارها و استفاده از این نتایج برای رسیدن به تصمیم‌گیری‌های بهتر در کسب‌وکارها نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.
مترجم
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 20%
یکی دیگر از مشاغلی که رشد قابل توجهی در 10 سال آینده خواهد داشت، مترجمی است. مترجم مسئول انتقال اطلاعات از یک زبان به زبانی دیگر به موثرترین شیوه ممکن است. با افزایش تعاملات جهانی و رشد فناوری‌ها، مترجمان از فرصت‌های شغلی بسیار خوبی خصوصا در حوزه بهبود و توسعه زبانی هوش مصنوعی برخوردار خواهند بود.
دستیار پزشکی
پیش‌بینی رشد شغلی در 10 سال آتی: 19%
دستیار پزشکی از دیگر مشاغل پرطرفدار و پردرآمد دهه پیش رو است. یک دستیار پزشکی در کنار پزشکان و سایر متخصصان مراقبت‌های پزشکی به انجام وظایف اداری و بالینی می‌پردازد. مسئولیت‌های این فرد شامل ثبت سابقه پزشکی و اطلاعات شخصی مرتبط، کمک به انجام معاینات، برنامه‌ریزی قرار ملاقات و پر کردن صورت‌حساب و سایر فرم‌ها است.
حوزه‌های شغلی پرطرفدار 10 سال آینده در ایران
رشد و توسعه برخی مشاغل در سطح جهانی، تاثیر غیر قابل انکاری بر بازار کار ایران خواهد داشت. با این وجود، لازم است بازار کار ایران و هر کشور دیگری به صورت مستقل از آمارهای جهانی بررسی شود تا به نتایج و داده‌های دقیق‌تری دست پیدا کنیم.
متاسفانه آمار و داده‌های دقیقی درباره مشاغل رو به رشد و میزان رشد هرکدام در سال‌های آتی ایران در دسترس نیست. با این وجود، بررسی جدیدترین آگهی های استخدامی و روندهای شغلی حال حاضر، می‌تواند به پیش بینی بهتر وضعیت آینده کمک کند. بر این اساس، در ادامه، برخی از مشاغل پرتقاضا و شغل های نوظهور پرطرفدار در ایران آورده شده است.
مطالب مرتبط: در انتخاب شغل مناسب به چه مواردی باید توجه کنیم؟
انرژی‌های تجدیدپذیر
هرچند امروزه ایران سهم بسیار کمی از صنعت انرژی‌های تجدید پذیر در دنیا دارد، پتانسیل بالای کشور برای رشد و توسعه در این حوزه باعث شده تا شغل های نوظهور مربوط به آن از جمله نصب پنل‌های خورشیدی، تکنسین توربین بادی، مهندسی انرژی‌های تجدیدپذیر و تحلیلگر انرژی از کارهای پرطرفدار و پردرآمد 10 سال آینده ایران به شمار بیایند.
فناوری اطلاعات (IT)
بی‌شک حوزه فناوری اطلاعات یکی از پرتقاضاترین و پردرآمدرین حوزه‌های شغلی در سال‌های آتی خواهد بود. در حال حاضر نیز مشاغل مرتبط با فناوری اطلاعات از جمله برنامه نویسی، طراحی وب، تحلیل داده، مدیریت رسانههای اجتماعی، طراحی محصول دیجیتال و… از بازار کاری خوب و رو به رشدی در ایران برخوردارند.
دیتا ساینس جزو شغل های نوظهور مرتبط با فناوری اطلاعات است که در ایران نیز مشابه بازار جهانی روند رو به رشدی در 10 سال آینده خواهد داشت. هرچند امروزه نیز حوزه دیتا ساینس در ایران مورد توجه بیشتری قرار گرفته است و از تخصص‌های پولساز به شمار می‌آید، همچنان ظرفیت بسیار زیادی برای رشد و توسعه دارد.
آموزش آنلاین
یکی دیگر از حوزه‌های شغلی که در حال حاضر نیز با بازار کار بسیار گسترده‌ای در ایران روبرو است، حوزه آموزش آنلاین خصوصا آموزش آنلاین برای کودک است. مشاغلی که در حوزه ایده ها و فناوری‌های آموزشی برای کودکان و بزرگسالان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با رشد و تقاضای بسیار خوبی در 10 سال آینده مواجه خواهند بود.
کشاورزی
تغییر اقتصاد ایران از یک اقتصاد نفتی-بازرگانی به اقتصاد گازی-کشاورزی در دهه‌های آتی، باعث افزایش تقاضا و رشد مشاغل حوزه کشاورزی خواهد شد. پیشرفت‌های تکنولوژیکی در این حوزه نیز تاثیر مهمی بر رشد و توسعه آن خواهند داشت. همچنین، افزایش تقاضا برای تولیدات کشاورزی طبیعی و ارگانیک، شغل های نوظهور و بازار کاری جدیدی را برای فعالان حوزه کشاورزی ایجاد نموده و با رشد بیشتری در 10 سال آتی نیز روبرو خواهد بود.
مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی
با افزایش سن جمعیت در دهه‌های آتی، تقاضا برای متخصصان بهداشت و درمان با افزایش روبرو خواهد بود. مشاغلی مانند دستیار پزشک، پرستار، بهیار، دستیار بهداشت و پزشکی شخصی در سال‌های آتی با تقاضای بسیار بیشتری مواجه خواهند شد.
مطالب مرتبط: استخدام چیست
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی شغل های نوظهور و پرطرفدار 10 سال آینده در ایران و جهان پرداختیم. تغییرات اقتصادی، اجتماعی، ورود نسل‌های جدید به بازار کار و رشد مداوم فناوری و ظهور تکنولوژی‌های جدید، باعث افزایش سرعت تغییر در بازار کار 10 سال آینده خواهند شد. رشد و توسعه شغلی در این بازار کار دائما در حال تغییر و برنامه‌ریزی برای یک مسیر شغلی درست، نیازمند شناخت روند رشد مشاغل و نیازهای بازار کار آینده است که تلاش کردیم در این مقاله به بررسی آن‌ها بپردازیم.
منابع: