کارشناس اتاق عمل یکی از اعضای کلیدی کادر درمان در هر بیمارستان است. افرادی که در این موقعیت شغلی فعالیت می‌کنند، در موفقیت‌آمیز بودن عمل‌های جراحی مختلف نقش مهمی دارند. در این مقاله به خوبی با این موقعیت شغلی آشنا شده و وظایف، مهارت‌ها، مزایا و معایب، بازار کار و میزان حقوق آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
شغل کارشناس اتاق عمل در یک نگاه
کارشناس اتاق عمل که با عنوان تکنسین اتاق عمل نیز شناخته می‌شود، یکی از اعضای کادر درمان است که در کنار دستیار جراح، هوشبر، پرستار، جراح و… در اتاق عمل به بیماران خدمت‌رسانی می‌کند. بطور کلی، افرادی که در این موقعیت شغلی فعال هستند، وظایف مختلفی را بر عهده می‌گیرند و در سه مرحله پیش، حین و پس از عمل به تیم جراحی کمک می‌کنند تا محیطی ایمن و ضدعفونی شده برای بیماران فراهم شود.
شرح وظایف کارشناس اتاق عمل
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، تکنسین‌های جراحی در اتاق عمل با جراحان، متخصصان بیهوشی و پرستاران همکاری می‌کنند. وظایف آن‌ها را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد: قبل از عمل جراحی، در حین عمل و بعد از آن.
قبل از عمل، کارشناس‌های اتاق عمل بر روی ضدعفونی کردن و آماده‌سازی اتاق و تجهیزات جراحی تمرکز می‌کنند. این مرحله شامل وظایف زیر است:
- ضدعفونی کردن تجهیزات و اتاق عمل
- کمک به آماده‌سازی بیمار برای جراحی
- جمع آوری، شمارش و چیدمان وسایل و ابزار جراحی مورد نیاز برای عمل
در طول جراحی، تکنسین‌های اتاق عمل وظایف مهم مختلفی دارند:
- استریل نگه داشتن اتاق عمل
- انتقال ابزارهای جراحی به جراح و دستیار جراح
- کمک به جمع کردن بافت‌ها
پس از جراحی، تکنسین‌های جراحی در تکمیل فرآیند کمک کرده و مسئولیت موارد زیر را بر عهده می‌گیرند:
- شمارش و تمیز کردن ابزارهای استفاده شده در طول جراحی
- پانسمان کردن محل جراحی
- دور انداختن سوزن، گاز و مواد استفاده شده
- حفظ محیط استریل اتاق عمل تا زمانی که بیمار به اتاق ریکاوری برده شود
چگونه کارشناس اتاق عمل شویم؟
برای اینکه به عنوان کارشناس اتاق عمل مشغول کار شوید، باید ابتدا در دانشگاه در این رشته تحصیل کنید. اتاق عمل یکی از رشته‌های پرطرفدار بین دانش‌آموزان تجربی است و شما با شرکت در کنکور سراسری و کسب رتبه مورد نیاز، می‌توانید تحصیل در این رشته را آغاز کنید. علاوه بر آن، برای اینکه در این شغل عملکرد موفقی داشته باشید، بهتر است برخی مهارت‌های تخصصی و نرم مورد نیاز آن را بیاموزید.
رشته اتاق عمل در دانشگاه
پس از قبولی در رشته اتاق عمل در دانشگاه آزاد یا دولتی، باید واحدهای مختلف این رشته را پشت سر بگذارید. برخی از این واحدها تئوری هستند و برخی دیگر، واحدهای عملی کارآموزی. در ادامه لیست کوتاهی از برخی دروسی که در این رشته تدریس می‌شوند آورده شده است:
- داروشناسی
- ایمونولوژی
- خون‌شناسی و انتقال خون
- اصول استریلیزاسیون و ضدعفونی
- تکنولوژی اتاق عمل ارتوپدی و مراقبت‌های آن
- فوریت‌های پزشکی
- اخلاق حرفه‌ای در اتاق عمل
- روش‌های احیای قلبی ریوی و اصول مراقبت‌های آن
- تکنولوژی اتاق عمل چشم و مراقبت‌های آن
- بهداشت روان در اتاق عمل
- روانشناسی عمومی
- باکتریولوژی و انگل‌شناسی
دروس کارآموزی که دانشجویان این رشته باید پشت سر بگذارند نیز عبارتند از:
- کارآموزی در اتاق عمل اورژانس
- کارآموزی بخش استریل مرکزی
- روش‌های احیای قلبی ریوی
- کارآموزی مهارت‌های بالینی
- کارآموزی اصول و فنون عملکرد فرد سیار
- اصول مراقبت در اتاق بهبودی
- کارآموزی رفتار در اتاق عمل
- کارآموزی تکنیک اتاق عمل
مطالب مرتبط: معرفی شغل پزشکی از تحصیل تا ورود به بازار کار
مهارت‌های مورد نیاز کارشناس اتاق عمل
علاوه بر داشتن تحصیلات مناسب، کارفرمایان هنگام استخدام کارشناس اتاق عمل در شرکت تجهیزات پزشکی یا بیمارستان، به دنبال افرادی با مهارت‌های تخصصی و نرم متفاوت هستند. اغلب مهارت‌های تخصصی را در طول تحصیل آموخته و در دوران کارآموزی به تقویت آن‌ها می‌پردازید. مهارت‌های نرم را نیز معمولا در مراحل مختلف زندگی خود آموخته و حالا باید آن‌ها را به کار بگیرید. این مهارت‌ها به برقراری ارتباط موثر با دیگران و انجام صحیح وظایف به شما کمک می‌کنند.
مهارت‌های تخصصی مورد نیاز کارشناس اتاق عمل
- دانش کافی درباره علائم حیاتی بیماران
- نحوه مراقبت از بیماران با وضعیت حاد
- دانش فیزیولوژی
- تکنیک آسپتیک
- مراقبت‌های اولیه
- کار در واحد مراقبت‌های ویژه (ICU)
- دانش آناتومی
- آشنایی با اصطلاحات پزشکی
مهارت‌های نرم ضروری برای کارشناس اتاق عمل
- کار گروهی: هر فردی در اتاق عمل نقش به‌خصوصی دارد. کارشناسان اتاق عمل نیز ممکن است بطور پیوسته با پرستارها، جراح‌ها، متخصصان بیهوشی و هوشبرها همکاری کنند. بنابراین، توانایی کار گروهی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- روابط عمومی و مهارت‌های بین فردی: کارشناس اتاق عمل هنگام جراحی به صحبت‌های دیگران به دقت گوش فرا داده و کارهایی که از او خواسته شده را به درستی انجام می‌دهد. همچنین، او از مهارت‌های کلامی خود برای انتقال پیام به جراح، بیمار و خانواده او استفاده می‌کند.
- توجه به جزئیات: تکنسین‌های اتاق عمل همواره با کمک مهارت‌های خود در توجه به جزئيات، برای حفظ ایمنی بیماران و اعضای کادر درمان تلاش می‌کنند.
- توانایی کار تحت فشار: در جراحی‌های اورژانسی از اعضای کادر درمان انتظار می‌رود خیلی سریع به اتفاقات ناگهانی واکنش نشان دهند. برای اینکه تمام مراحل عمل جراحی به درستی پیش برود، کارشناسان اتاق عمل باید همواره تمرکز خود را حفظ کنند.
- چابکی: سریع و چابک بودن تکنسین اتاق عمل باعث می‌شود سایر اعضای کادر درمان بتوانند وظایف خود را به درستی و با کمترین اتلاف وقت انجام دهند.
مزایا و معایب شغل تکنسین اتاق عمل
افرادی که کارشناسی اتاق عمل را به عنوان شغل آینده خود انتخاب می‌کنند، باید مزایا و معایب آن را با دقت در نظر بگیرند. بی‌توجهی به این مسئله ممکن است باعث شود آن‌ها به مرور زمان انگیزه خود از کار کردن در این حوزه را از دست بدهند.
برخی از مزایای این شغل عبارتند از:
- شغل پردرآمد با رشد شغلی ثابت
- کار کردن به عنوان بخشی از کادر درمان پس از ۴ سال تحصیل در دانشگاه
- ایجاد تغییر مثبت در زندگی بیماران و عزیزان آن‌ها
- برخورداری از فرصت‌های پیشرفت
برخی از معایبی که ممکن است در این شغل با آن‌ها مواجه شوید عبارتند از:
- شیفت‌های طولانی که در آن‌ها تکنسین مجبور است سرپا بایستد
- کار کردن در محیط پراسترس
بازار کار شغل کارشناس اتاق عمل
کارشناسی اتاق عمل یکی از مشاغل پرتقاضا در بازار کار است. افرادی که در دانشگاه در این رشته تحصیل کرده‌اند، پس از گذراندن دوره کارآموزی وارد بازار کار می‌شوند. بدون شک داشتن یک رزومه قوی می‌تواند شانس افراد برای استخدام شدن را افزایش دهد.
چندین موقعیت شغلی مختلف برای علاقه‌مندان به این شغل وجود دارد. اکثر تکنسین‌های جراحی به عنوان اعضای کادر درمان در بیمارستان‌ها کار می‌کنند. برخی از کارشناسان اتاق عمل نیز می‌توانند در مطب‌های خصوصی مشغول به کار شوند. در چنین شرایطی، آن‌ها ممکن است در انجام عمل‌های جراحی سرپایی به پزشک جراح کمک کنند. در برخی موارد، امکان استخدام این کارشناسان در شرکت‌های تجهیزات پزشکی نیز وجود دارد.
محیط کار تکنسین‌های اتاق عمل
به عنوان یک کارشناس اتاق عمل در بیمارستان، برای حفظ ایمنی خود و بیماران باید از ماسک، دستکش و اسکراب استفاده کنید. همچنین، برای مدتی طولانی سرپا می‌ایستید و ممکن است شاهد صحنه‌ها، بوها و اتفاقات ناخوشایندی باشید.
علاوه بر کمک به آماده‌سازی و انجام جراحی‌ها، می‌توانید نمونه‌های گرفته‌شده برای آنالیز آزمایشگاهی را نیز آماده کرده، از آن‌ها مراقبت کنید و در نهایت آن‌ها را دور بریزید. در مورد بیماران، می‌توانید پانسمان‌ها را عوض کرده و به بهبود وضعیت آن‌ها در اتاق ریکاوری کمک کنید. به عنوان یک کارشناس اتاق عمل، شما معمولا اولین فردی هستید که کار در اتاق عمل را آغاز کرده و آخرین نفری هستید که از این اتاق خارج می‌شود.
کار کردن در اتاق عمل می‌تواند سخت و طاقت‌فرسا باشد. با وجود ساعت‌ها برنامه‌ریزی دقیق و آماده‌سازی، همیشه ممکن است اتفاقات اورژانسی و ناگهانی رخ دهند. به عنوان یکی از اعضای کلیدی تیم، باید بتوانید نیازهای بیمار و جراح را در طول عمل پیش‌بینی کرده و اطمینان حاصل کنید که تمام مراحل این فرآیند به خوبی پیش می‌روند.
برای مشاهده جدیدترین آگهی های استخدام اتاق عمل کلیک کنید.
حوزه‌های تخصصی شغل کارشناسی اتاق عمل
کارشناس اتاق عمل در بسیاری از بیمارستان‌ها امکان کار کردن در بخش‌های جراحی مختلف را دارد. با این حال، برخی از این تکنسین‌ها تنها در حوزه‌هایی خاص فعالیت می‌کنند. در ادامه به برخی از این حوزه‌ها اشاره شده است:
- جراحی قلب
- جراحی روده
- زنان و زایمان
- جراحی مغز و اعصاب
- جراحی چشم
- فک و صورت
- گوش و حلق و بینی
- جراحی ارتوپدی
- جراحی پلاستیک
حقوق تکنسین اتاق عمل 1402
بسیاری از افراد به دلیل درآمد رشته اتاق عمل به آن علاقه‌مند می‌شوند. عوامل مختلفی روی مبلغ نهایی حقوق یک کارشناس اتاق عمل تاثیر می‌گذارند. شهر محل فعالیت، بیمارستانی که کارشناس در آن استخدام شده، بخشی که او در آن فعالیت می‌کند، میزان تحصیلات و مهارت‌های او از جمله این عوامل هستند.
در سال 1402، درآمد افرادی که در بیمارستان‌ها به عنوان تکنسین اتاق عمل کار می‌کنند، بین 12 الی 20 میلیون تومان است. علاوه بر این، ممکن است آن دسته از تکنسین‌هایی که در کلینیک‌ها و مطب‌های خصوصی فعالیت می‌کنند، حقوق کمتری دریافت کنند.
بیشتر بخوانید: میزان درآمد کارشناس اتاق عمل در سال 1403 چقدر است؟
جمع‌بندی
در این مقاله بطور کامل با شغل کارشناس اتاق عمل آشنا شدیم. علاقه‌مندان به این شغل باید مدرک کارشناسی رشته اتاق عمل را در دانشگاه دریافت کنند و با پشت سرگذاشتن دوره‌های کارآموزی، آماده ورود به بازار کار شوند. البته همواره پیشنهاد می‌شود که پیش از برگزیدن این شغل، افراد به خوبی مزایا و معایب آن را در نظیر بگیرند و آگاهانه انتخاب کنند.
منبع: