حسابداری، یک حرفه پرتقاضا در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف است. طی سال‌های اخیر، توسعه صنعت و تجارت نیاز به استفاده از حسابداران ماهر را بالا برده است. افرادی که به دانش و مهارت‌های حسابداری تسلط دارند، می‌توانند در انواع گرایش های حسابداری مشغول به کار شوند و به سازمان‌ها و کسب‌وکارهای کوچک یا بزرگ در راستای دستیابی به اهدافشان کمک کنند. در این مقاله، به بررسی انواع گرایش‌ها و فرصت‌های شغلی حسابداری می‌پردازیم.
حسابداری چیست؟
حسابداری فرآیند ثبت معاملات مالی مربوط به یک کسب و کار است. فرآیند حسابداری شامل جمع‌آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل و ثبت و ارائه گزارش به مدیران کسب و کار، سازمان‌های نظارتی و نهادهای جمع‌آوری مالیات است. صورت‌های مالی مورد استفاده در حسابداری خلاصه‌ای مختصر از تراکنش‌های مالی در یک دوره است که عملیات، وضعیت مالی و جریان‌های نقدی شرکت را خلاصه می‌کنند.
برای مشاهده جدیدترین آگهی کار حسابداری می‌توانید به لینک مربوطه مراجعه کنید.
حسابداری یکی از نقش‌های کلیدی در هر کسب و کار است. گرایش های حسابداری مختلفی وجود دارد. ممکن است تمام امور حسابداری در یک شرکت کوچک توسط یک حسابدار انجام شود و یا در شرکت‌های بزرگ‌تر، ده‌ها نفر در حوزه‌های مختلف وظایف حسابداری را انجام بدهند.
رشته حسابداری در دانشگاه
افراد علاقه‌مند به این رشته، می‌توانند در سه مقطع مختلف به تحصیل بپردازند. مقطع کاردانی حسابداری مناسب افرادی است که ترجیح می‌دهند پس از گذراندن یک دوره‌ی ۲ ساله، وارد بازار کار بشوند. گرایش های حسابداری کاردانی عبارتند از حسابداری مالی، صنعتی، دولتی، مالیاتی و حسابرسی. این موارد، از گرایش های حسابداری کارشناسی نیز محسوب می‌شوند. دوره کارشناسی حسابداری ۴ سال و ۸ ترم است.
گرایش های حسابداری ارشد شامل حسابداری عمومی، حسابداری مالی و همچنین حسابرسی می‌شوند. کارشناسی ارشد این رشته ۲ سال و ۴ ترم است. ضرایب دروس در کنکور ارشد، با توجه به گرایش مورد نظر هر فرد، متفاوت است. در سرفصل دروس شاخه حسابداری، هم دروس عمومی مانند زبان و ادبیات قرار دارد و هم دروس تخصصی مانند حسابداری مالیاتی، مدیریت سرمایه‌گذاری، بهایابی و…
برای علاقه‌مندان به این رشته، امکان تحصیل در مقطع دکتری حسابداری نیز وجود دارد. البته، افرادی که مدرک ارشد حسابداری را در گرایش‌های مختلف دریافت کرده‌اند، تنها می‌توانند تحصیلاتشان را در مقطع دکتری در گرایش حسابداری عمومی ادامه بدهند.
علاوه بر تحصیل در دانشگاه، افراد می‌توانند دوره‌های حسابداری را در آموزشگاه‌های فنی حرفه ای بگذرانند تا دانش و مهارت‌های خود را در این رشته گسترش دهند.
آشنایی با انواع گرایش های حسابداری
انواع مختلفی از زیر شاخه های حسابداری وجود دارد که طیف وسیعی از امور را از آماده‌سازی مدارک مالیاتی و تهیه صورت‌های مالی تا شناسایی جرائم مالی در بر می‌گیرد. در ادامه، برخی از مهم‌ترین گرایش‌های حسابداری معرفی شده‌اند.
حسابداری مالی
شاخه حسابداری مالی یکی از مهم‌ترین گرایش های حسابداری است که به بررسی و ثبت تمامی تراکنش‌های مالی یک سازمان می‌پردازد. حسابداران مالی باید دانش عمیقی در رابطه با اصول حسابداری، قوانین مالی و تحلیل مالی داشته باشند. همچنین، آن‌ها باید دقت و ریزبینی بسیار بالایی در کارهایشان داشته باشند زیرا اطلاعات مالی در تصمیم‌گیری و مدیریت سازمان‌ها بسیار مهم هستند. وظایف یک حسابدار مالی عبارتند از:
- تهیه گزارشات مالی: حسابداران مالی مسئول تهیه و تنظیم صورت‌های مالی از جمله ترازنامه، صورت سود و زیان و جریان وجوه نقد هستند.
- تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی: حسابداران مالی اطلاعات مالی را تحلیل و تفسیر می‌کنند تا به مدیران و صاحبان سازمان کمک کنند تصمیمات بهتری در مورد مدیریت مالی بگیرند.
- مدیریت سرمایه: حسابداران مالی مسئول مدیریت سرمایه و منابع مالی سازمان هستند. آن‌ها در برنامه‌ریزی و کنترل سرمایه‌های موجود و تصمیم‌گیری در مورد سرمایه‌گذاری و سودآوری سرمایه نقش دارند.
- بودجه‌بندی: حسابداران مالی در فرآیند برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی مالی شرکت‌ها و سازمان‌ها نقش دارند. آن‌ها بودجه و برنامه‌های مالی را تهیه و بررسی می‌کنند و مدیران را راهنمایی می‌کنند تا سازمان از لحاظ مالی عملکرد بهتری داشته باشد.
حسابداری مدیریت
حسابداری مدیریت یکی از زیرشاخه‌های حسابداری است که با استفاده از اظهارات، گزارش‌ها و اسناد مختلف به مدیران یک مجموعه در تصمیم‌گیری برای کسب‌وکارشان کمک می‌کند. هدف اصلی این مورد از گرایش های حسابداری کمک به مدیریت یک شرکت در انجام وظایف آن یعنی برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل منابع مالی است. حسابداری مدیریت به این صورت به سازمان‌ها کمک می‌کند:
- جمع‌آوری اطلاعات و تهیه گزارش‌ها: اطلاعات و داده‌هایی که در طول دوره‌های مختلف توسط حسابدار مدیریت جمع‌آوری می‌شوند، میزان و روند رشد یک کسب و کار را نشان می‌دهند و منبعی بسیار مهم برای برنامه‌ریزی و پیش‌بینی وضعیت سازمان به حساب می‌آیند.
- تجزیه و تحلیل داده‌ها: داده‌های حسابداری با محاسبه نسبت‌ها و پیش‌بینی روندها به دست می‌آیند. سپس، برای برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های مهم، این اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.
- کمک به اجرای پروژه‌ها: حسابداری مدیریت می‌تواند به عنوان وسیله‌ای برای برقراری ارتباطی سازنده در سازمان استفاده شود. در مراحل ابتدایی یک پروژه، حسابداری مدیریت می‌تواند مشخص کند که اجرای آن با توجه به شرایط سازمان امکان‌پذیر است یا خیر. در مراحل بعدی نیز می‌توان میزان پیشرفت پروژه را با کمک حسابداری مدیریت تعیین کرد. (بیشتر بخوانید: معرفی شغل کمک حسابدار)
- کمک در دستیابی به اهداف: با کمک حسابداری مدیریت می‌توان استراتژی‌های سازمانی را به اهدافی قابل دستیابی تبدیل کرد. سپس، این اهداف با کنترل بودجه و هزینه‌یابی استاندارد که از مهم‌ترین وظایف یک حسابدار مدیریت هستند، محقق می‌شوند.
- استفاده از اطلاعات کیفی: در حسابداری مدیریت برای تصمیم‌گیری صرفا از اطلاعات کمی استفاده نمی‌شود. حسابداری مدیریت، اطلاعات کیفی را که نمی‌توان بر حسب پول اندازه‌گیری کرد هم در نظر می‌گیرد.
برای مشاهده آخرین آگهی‌های استخدام حسابدار در شرکت های بزرگ می‌توانید به لینک مربوطه مراجعه کنید.
حسابداری مالیاتی
حسابداری مالیاتی یکی از محبوب‌ترین انواع حسابداری و پردرآمدترین گرایش این حرفه است. حسابداران مالیاتی به افراد، مشاغل و سازمان‌های غیرانتفاعی کمک می‌کنند تا مطابق قانون، بخشی از درآمد خود را به مالیات اختصاص بدهند. در واقع حسابداری مالیاتی یکی از گرایش های حسابداری است که به مطالعه و اجرای قوانین مالیاتی در یک سازمان می‌پردازد.
حسابداران مالیاتی باید دانش زیادی در حوزه قوانین و مفاهیم مالیاتی داشته باشند. همچنین، آن‌ها باید در رعایت قوانین مالیاتی نهایت دقت را به کار ببرند؛ زیرا تخطی از این قوانین می‌تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند. وظایف یک حسابدار مالیاتی شامل موارد زیر است:
- جمع‌آوری اطلاعات مالیاتی: حسابداران مالیاتی مسئول بررسی و ثبت تراکنش‌های مالی سازمان با توجه به قوانین مالیاتی هستند. آن‌ها باید با دقت تمامی اطلاعات مالی سازمان را بررسی کنند تا از صحت این اطلاعات اطمینان حاصل کنند.
- پرداخت مالیات: حسابداران مالیاتی مسئول محاسبه و پرداخت مالیات سازمان هستند. آن‌ها باید بر اساس قوانین مالیاتی، مالیات دوره فعلی را محاسبه و به موقع پرداخت کنند.
- بررسی قوانین مالیاتی: حسابداران مالیاتی باید به قوانین و مقررات مالیاتی مسلط و همواره از آخرین تغییرات این حوزه آگاه باشند.
حسابداری دولتی
حسابداری دولتی از گرایش های حسابداری است که به بررسی و ثبت تراکنش‌ها و امور مالی دولت می‌پردازد. وظایف یک حسابدار دولتی شامل موارد زیر است:
- بررسی و ثبت تراکنش‌ها: حسابدار دولتی مسئول بررسی و ثبت تراکنش‌های مالی دولت است. یک حسابدار دولتی باید اطمینان حاصل کند که تمامی تراکنش‌های مالی دولت به درستی ثبت و گزارش می‌شوند. ثبت درآمدها، هزینه‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و سایر تراکنش‌های مالی از وظایف حسابداران دولتی است.
- مدیریت هزینه‌ها و بودجه دولت: حسابدار دولتی مسئول مدیریت و نظارت بر هزینه‌ها و بودجه دولت است. او باید بررسی کند که بودجه دولت چگونه صرف می‌شود و آیا هزینه‌ها با بودجه مطابقت دارند یا خیر.
- آماده‌سازی گزارشات مالی: حسابدار دولتی مسئول آماده‌سازی گزارشات مالی دولت است. او باید گزارش‌های مالی دقیق را برای دولت تهیه کند.
- رعایت قوانین و مقررات: حسابدار دولتی باید با قوانین و مقررات مربوط به حسابداری دولتی آشنا باشد و بر اساس آن‌ها عمل کند.
حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی یکی دیگر از گرایش های حسابداری است و وظیفه جمع‌آوری اطلاعات در مورد بهای تمام شده و واقعی محصولات و خدمات را بر عهده دارد. این گرایش از حسابداری با تجزیه و تحلیل گزارش‌ها و بررسی روش‌های تولید، راه‌هایی برای کاهش هزینه تولید پیشنهاد می‌کند. اگر مدیر یک مجتمع صنعتی به گزارشات دقیق و درست هزینه‌ها دسترسی نداشته باشد، در تصمیم‌گیری برای افزایش تولید یا تصمیم‌گیری درباره مسائل دیگر با مشکل مواجه خواهد شد.
بیشتر بخوانید: آشنایی با مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز حسابداران
حسابرسی
سازمان‌ها از حسابرسی برای بررسی سوابق مالی استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل کنند که اقدامات مالی آن‌ها کاملا مطابق مقررات هستند. زمانی که حسابرسی بصورت داخلی انجام شود، می‌تواند به سازمان‌ها در کاهش ریسک و تعیین زمینه‌هایی برای بهبود مالی و افزایش کارایی کمک کند. مشاوران مستقل نیز ممکن است حسابرسی‌های خارجی را انجام دهند. آن‌ها به طور دقیق وضعیت مالی سازمان را به تصویر می‌کشند.
مطلب مرتبط: هر آنچه باید درباره شغل حسابداری بدانید
بازار کار و فرصت‌های شغلی حسابداری
بازار کار گرایش های حسابداری بسیار پویا و رقابتی است. شرکت‌ها، سازمان‌ها، بانک‌ها، موسسات مالی، ادارات دولتی و حتی بخش خصوصی به استخدام حسابدار می‌پردازند. به دلیل اهمیت گزارش‌دهی و تحلیل اطلاعات مالی در فرآیند تصمیم‌گیری، همواره نیاز بالایی به حسابداران وجود دارد. با توجه به رشد روزافزون صنعت و تکنولوژی، همچنین نیاز به متخصصانی با دانش حسابداری کافی، مهارت‌های تحلیل داده و تسلط بر نرم‌افزارهای حسابداری و مالی رو به افزایش است.
در مقابل، این رشته با رقابت شدیدی نیز همراه است. زیرا برخی از فرصت‌های شغلی در حسابداری ممکن است محدود باشند. بنابراین، افراد به مهارت‌های تکمیلی از جمله تحلیل داده، مدیریت ریسک، مهارت‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات و مشاوره نیاز دارند تا شانس بیشتری برای استخدام داشته باشند.
برای دستیابی به بهترین فرصت‌های شغلی در حسابداری، علاوه بر تسلط بر اصول و روش‌های انجام امور مربوط به این حوزه، به روز بودن درباره قوانین جدید، داشتن مدارک مختلف (مانند مدرک حسابداری حرفه‌ای) و تجربه کاری نیز اهمیت دارد. فرصت‌های شغلی مختلفی برای حسابداران در شرکت‌های خصوصی، سازمان‌های دولتی، بانک‌ها و مراکز آموزشی وجود دارد. برخی از فرصت‌های شغلی مرتبط به حوزه حسابداری عبارتند از:
- حسابرس
- حسابدار
- کمک حسابدار
- مدیر مالی
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی مهم‌ترین گرایش های حسابداری پرداختیم و فرصت‌های شغلی پیش روی فارغ‌التحصیلان حسابداری را مورد بررسی قرار دادیم. به طور کلی، حسابداری یکی از مشاغل پرتقاضا است که اغلب کسب و کارهای کوچک و بزرگ برای بقای خود به آن نیاز دارند. انتخاب یکی از گرایش‌ها به‌عنوان بهترین گرایش حسابداری، کار چندان آسانی نیست. افراد باید با توجه به شرایط تحصیلی، استعدادها، علاقه‌مندی‌ها و حتی محل زندگی خود، بهترین گرایش را انتخاب کنند.
منبع: